Instytut Pamięci Narodowej
Wyszukiwarka
wojna polsko-bolszewicka

Tadeusz Nieżychowski

(ur. 5 września 1900 w Żelicach, pow. Węgrowiec, zm. 16 marca 1995 w Wałbrzychu) – pułkownik piechoty

Instytut Pamięci Narodowej oraz Wojskowe Biuro Historyczne prezentuje sylwetki żołnierzy Rzeczypospolitej – obrońców Ojczyzny, których łączy walka z bolszewickim najazdem w latach 1919-1920. Poprzez biogramy opracowane przez specjalistów z WBH i IPN przybliżamy losy patriotów traktujących służbę odrodzonej Polsce jako swój oczywisty obowiązek.

więcej o projekcie

Dnia 2 września 1920 r. w bitwie pod Trzeszczanami pow. chełmski ppor. Nieżychowski Tadeusz jako dowódca II plutonu 2 kompanii I/142 pp otrzymał rozkaz od dowódcy kompanii przy odwrocie posuwania się w ślad za kompanią (...) Ppor. Nieżychowski widząc iż kawaleria ma przełamać front i uderzyć na wracające tabory brygady całej, wycofał się na lewo dając jej możność przejścia pod ogień flankowy (...), gdy tylko kawaleria rozpoczęła atak licznymi salwami karabinów i szybkim ogniem rkm. Nie wypuścił ani jednego jeźdźca spod ognia, niszcząc zupełnie nadaremny atak (...). (Wniosek na odznaczenie Krzyżem Walecznych, 14 marca 1921)

Ukończył gimnazjum w Poznaniu. Od stycznia do czerwca 1919 szeregowiec 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich, uczestnik powstania wielkopolskiego i walk na Ukrainie. Następnie w Wielkopolskiej Szkole Podoficerów Piechoty, a od listopada 1919 w Wielkopolskiej Szkole Podchorążych Piechoty. Od lipca 1920 dowódca plutonu 2 kompanii 142 Pułku Piechoty, z którym wziął udział w walkach z bolszewikami. Od stycznia 1922 do października 1937 dowódca plutonu, kompanii, plutonu artylerii piechoty (po ukończeniu kursu w Szkole Artylerii w Toruniu) i ponownie kompanii w 55 Pułku Piechoty w Lesznie. Następnie dowódca kompanii w baonie KOP „Borszczów”, brygady KOP „Podole”. Od 30 sierpnia 1939 dowódca 9 kompanii III baonu 163 Pułku Piechoty, z którym uczestniczył w kampanii 1939. Po klęsce wrócił do Borszczowa, bezskutecznie próbował przedostać się do Francji, 15 marca 1940 aresztowany i skazany na 5 lat łagrów. Od września 1941 w Armii Polskiej w ZSRR, m.in. dowódca batalionu. W 2 Korpusie dowódca dyonu 7 Pułku Artylerii Przeciwpancernej, z którym od marca 1944 uczestniczył w kampanii włoskiej. Od września 1944 do sierpnia 1946 zastępca dowódcy 3 Pułku Artylerii Przeciwpancernej 3 DSK. Pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. W sierpniu 1966 wrócił do Polski i osiadł w Wałbrzychu.

Awanse: podporucznik (1920), porucznik (1922), kapitan (1934), major (1943), podpułkownik (1946), pułkownik (1974).

Bibliografia

CAW, Tadeusz Nieżychowski, KW-85-532, J. Kirszak, Nieżychowski Tadeusz (1900–1995) – pułkownik WP [w:] Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939–1956, t. V, red. T. Gąsiorowski, Kraków 1999, s. 83–85.

Opcje strony