Biogramy Postaci Historycznych

https://biogramy.ipn.gov.pl/bio/wszystkie-biogramy/111572,Gustaw-Swiderski.html
19.04.2024, 12:33
wojna polsko-bolszewicka

Gustaw Świderski

(ur. 17 kwietnia 1891 w Krośnie, zm. 3 lipca 1949 w Denklingen, Niemcy) – podpułkownik piechoty

Instytut Pamięci Narodowej oraz Wojskowe Biuro Historyczne prezentuje sylwetki żołnierzy Rzeczypospolitej – obrońców Ojczyzny, których łączy walka z bolszewickim najazdem w latach 1919-1920. Poprzez biogramy opracowane przez specjalistów z WBH i IPN przybliżamy losy patriotów traktujących służbę odrodzonej Polsce jako swój oczywisty obowiązek.

więcej o projekcie

Dnia 28 i 29 maja 1920 kpt. Świderski Gustaw obsadzał swoim baonem b. ważny odcinek 8 pp Leg. pod wsią Anyszkami (od Dolginów). W dwóch powyższych dniach odparł I/8 pp Leg., którego kpt. Świderski by dowódcą, kilka silnych ataków bolszewików, którzy za wszelką cenę starali się złamać naszą linę. Mimo parokrotnego przedarcia się nieprzyjaciela na skrzydłach, na odcinku sąsiednich oddziałów, kpt. Świderski zagrzewając osobiście swych żołnierzy do wytrwania utrzymuje zajmowaną pozycję aż do wieczora dnia 30 V 1920, do otrzymania rozkazu odwrotu, w czasie którego zadaje nieprzyjacielowi ciężkie straty. Zachowanie się kpt. Świderskiego w tych walkach było pełne poświęcenia i zaparcia się siebie. (Wniosek na odznaczenie Virtuti Militari, 18 listopada 1920)

Ukończył szkołę realną w Krośnie (1912), po czym podjął studia w Wyższej Szkole Przemysłowej w Krakowie. Od 1912 w Związku Strzeleckim, od sierpnia 1914 do lata 1917 w I batalionie 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich. Wsławił się 22 grudnia 1914 pod Łowczówkiem, gdy na czele patrolu z 9 żołnierzami porwał do niewoli rosyjskiego pułkownika ze sztabem. Po kryzysie przysięgowym w armii austriackiej na froncie włoskim. Od 1 listopada 1918 w Wojsku Polskim, od stycznia do lipca 1919 dowódca 1 kompanii, następnie I batalionu 8 Pułku Piechoty Legionów Polskich, z którym brał udział w walkach z Ukraińcami, od października tr. z bolszewikami. 28 czerwca 1920 po ciężkiej walce, otoczony dostał się do sowieckiej niewoli, z której uciekł i od grudnia tr. ponownie dowódca I batalionu. W lutym 1922 na własną prośbę odszedł do rezerwy. Od grudnia 1931 w Straży Granicznej, kierownik komisariatu w Samborze, następnie kierownik inspektoratu we Wronach. Od 31 sierpnia 1939 dowódca batalionu SG, od 4 września grupy swego imienia (m.in. baon SG, baon ON „Wągrowiec”), a później jeszcze kombinowanego pułku, którym dowodził w bitwie nad Bzurą. W trakcie przebijania się do Warszawy, 17 września dostał się do niewoli, w której przebywał do 1945. Pozostał w Niemczech. Pochowany w Denklingen.

Awanse: chorąży (1915), podporucznik (1916), porucznik (1919), kapitan (1920), major (1923), inspektor SG/podpułkownik (1937).

Bibliografia:

CAW, Kol. VM, Gustaw Świderski, I.482.69-6112; P. Babinetz, Gustaw Świderski (1891–1949), pseud. „Pietrek”, oficer Legionów Polskich, inspektor Straży Granicznej, ppłk WP, „Niepodległość”, t. LVII, Warszawa 2007, s. 227–234.

Opcje strony